Hukuk

Sosyal Bilimler Enstitüsü
Hukuk Anabilim Dalı
Kamu Hukuku Yüksek Lisans Programı Müfredatı
TEZLİ YL derecesi almak için gerekli olan en az toplam kredi sayısı: 21, AKTS: 63 + 8 + 60 Alınması gereken zorunlu dersler: 1 Ders Alınması gereken seçmeli dersler: 6 Ders
DERS KODU	DERS ADI	T	P	K	AKTS
GÜZ DÖNEMİ
HUK 501	Hukuk Metodolojisi ve Akademik Araştırma Yöntemleri	2	2	3	9
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
BAHAR DÖNEMİ
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
HUK 598	Seminer	0	0	0	8
YAZ DÖNEMİ
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
GÜZ DÖNEMİ
HUK 599	Yüksek Lisans Tezi	0	0	0	0
BAHAR DÖNEMİ
HUK 599	Yüksek Lisans Tezi	0	0	0	0
YAZ DÖNEMİ
HUK 599	Yüksek Lisans Tezi	0	0	0	60
TEZSİZ YL derecesi almak için gerekli olan en az toplam kredi sayısı: 30, AKTS: 90 Alınması gereken zorunlu dersler: 1 Ders Alınması gereken seçmeli dersler: 9 Ders
DERS KODU	DERS ADI	T	P	K	AKTS
GÜZ DÖNEMİ
HUK 501	Hukuk Metodolojisi ve Akademik Araştırma Yöntemleri	2	2	3	9
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
BAHAR DÖNEMİ
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
HUK 597	Dönem Projesi	0	0	0	0
YAZ DÖNEMİ
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
--	Seçmeli Ders	2	2	3	9
SEÇMELİ DERSLER
DERS KODU	DERS ADI	T	P	K	AKTS
KAMU GÜVENLİĞİ VE ULUSLARASI GÜVENLİK TEMEL ÇALIŞMA ALANI
HUK 560	Devlet Kuramları	2	2	3	9
HUK 561	Karşılaştırmalı Devlet Sistemleri	2	2	3	9
HUK 562	Montesquieu Okumaları	2	2	3	9
HUK 563	Uluslararası Örgütler ve Küresel Yönetişim	2	2	3	9
HUK 564	Avrupa Birliği Kurumsal Hukuku	2	2	3	9
HUK 565	Türkiye-AB İlişkilerinin Hukuki Boyutu	2	2	3	9
HUK 566	Anayasa Hukuku Metodolojisi	2	2	3	9
HUK 567	Temel Hak ve Özgürlüklerin Yatay Etkisi	2	2	3	9
HUK 568	Karşılaştırmalı Anayasa Yargısı	2	2	3	9
HUK 569	Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru	2	2	3	9
HUK 570	İdarenin Mali Sorumluluğu	2	2	3	9
HUK 571	İdari Usul	2	2	3	9
HUK 572	İdari Yaptırımlar	2	2	3	9
HUK 573	Kamu Özel İşbirliği Hukuku	2	2	3	9
HUK 574	Ekonomik İdare Hukuku	2	2	3	9
HUK 575	Enerji Piyasası Hukuku	2	2	3	9
HUK 576	Uluslararası Ceza Hukuku	2	2	3	9
HUK 577	Ekonomik Suçlar	2	2	3	9
HUK 578	Fikri Mülkiyet Suçları	2	2	3	9
HUK 579	Bilişim Suçları	2	2	3	9
HUK 580	İnternet İletişim Hukuku	2	2	3	9
HUK 581	Kişisel Verilerin Ceza Hukukunda Korunması	2	2	3	9
HUK 582	Ceza Muhakemesinde Delil	2	2	3	9
HUK 583	Koruma Tedbiri Olarak Bilişim Sistemlerinden Delil Elde Etme	2	2	3	9
HUK 584	Uluslararası Yatırım Hukuku ve Tahkimi	2	2	3	9
HUK 585	Toplumsal Cinsiyet ve Hukuk	2	2	3	9
HUK 586	Siyaset Sosyolojisi ve Hukuk	2	2	3	9
HUK 587	Vergi Ceza Hukuku	2	2	3	9
HUK 588	Vergi Yargılama Hukuku	2	2	3	9
HUK 589	İdari Teşkilat	2	2	3	9
HUK 590	İnsan Hakları ve İdare	2	2	3	9
HUK 591	Kamu İhale Hukuku	2	2	3	9
HUK 592	İdarenin Sözleşmeleri	2	2	3	9
HUK 593	Küresel Gündemdeki Gelişmeler ve Hukuki Yansımaları	2	2	3	9
HUK 594	Uluslararası İklim Hukuku	2	2	3	9
HUK 595	Sürdürülebilirlik ve Hukuk	2	2	3	9
HUK 596	İdare Hukukunda Çevrenin Korunması	2	2	3	9
KHUK 502	Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar	2	2	3	9
KHUK 503	Ceza Hukuku Açısından Yapay Zeka	2	2	3	9
KHUK 504	Ceza İnfaz Hukuku	2	2	3	9
* Ayrıca Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesindeki diğer yüksek lisans programlarında açılan dersler danışman onayına bağlı olarak alınabilir.

 

 

DERS İÇERİKLERİ

 

Zorunlu Dersler

 

HUK 501 Hukuk Metodolojisi ve Akademik Araştırma Yöntemleri

Bu derste hukukun uygulanması yöntemleri; yorum, yorum türleri, boşluk, boşluk türleri ve doldurulması konuları ayrıntılı ve uygulamalı bir şekilde incelenecektir. Ayrıca hukuk araştırmalarında kullanılan kaynak bilgilerine ulaşma, kaynak tarama, araştırma yazım teknikleri üzerinde durulacaktır.

 

HUK 597 Dönem Projesi

Dönem projesi, tezsiz yüksek lisans eğitimi sırasında araştırılan ve/veya incelenen bilimsel bir konunun, belirlenen esaslar dâhilinde bir bilimsel araştırma raporu biçiminde, bir danışman gözetiminde hazırlanmış ve sunulmuş şeklidir.

 

HUK 598 Seminer

Seminer dersinin amacı kamu hukuku tezli yüksek lisans programında, tez konuları ile ilgili güncel ve/veya eğitim öğretim sürecine katkı sağlayacak bir çalışmayı, bilimsel araştırma yöntemlerine uygun olacak şekilde hazırlatarak, onların grup önünde anlatabilme, tartışabilme ve iletişim yeteneklerini geliştirmektir. Bu derste, yüksek lisans tezinin yazımı öncesinde öğrencinin istenilen bilimsel düzeye eriştirilmesi amacıyla belirli bir konuyu veya problemi tanımlama, veri toplama, verileri analiz edip tartışma ve varılan sonuçların önerilen bilimsel yazım kurallarına uygun biçimde bir rapor olarak sunulması sağlanır.

 

HUK 599 Yüksek Lisans Tezi

Kamu hukuku tezli yüksek lisans programında eğitim alan öğrencinin, ilgili bilim dalındaki yüksek lisans eğitimi sonucunda elde ettiği sonuçları, Üniversite Senatosu tarafından belirlenen yazım kurallarına uygun biçimde ele alarak yazması ve yazılan tezin belirlenen jüri önünde savunulmasıdır.

 

Seçmeli Dersler

 

HUK 560 Devlet Kuramları

Ders, Devlet kavramı ve bu kavramla ilişkili egemenlik, kuvvetler ayrılığı, demokrasi, cumhuriyet, yönetim biçimleri, devlet sistemleri, özgürlük, yurttaşlık gibi çok sayıda kavram hakkında ayrıntılı bir incelemeyi içermektedir. Bu amaçla Eski Yunan Demokrasisinden başlanarak modern döneme kadar gelen önemli siyasal düşünürlerin devlet kuramları yukarıdaki kavramlar çerçevesinde incelenmektedir. Dersin siyasal düşünceler tarihi dersinden en önemli farkı, filozofların felsefi düşünceleri üzerine odaklanmak yerine bunların devlete ilişkin düşüncelerine ağırlık verilmesi ve felsefi düşüncelere sadece kaba hatlarıyla değinilmesidir.

 

 

HUK 561 Karşılaştırmalı Devlet Sistemleri

Modern demokrasilerde mevcut devlet sistemleri, toplumsal-siyasal yapıyla ilişkisi içinde incelenmektedir. Bu bağlamda Meclis Hükümeti sistemi, Parlamenter sistem ve Başkanlık sistemin hangi toplumsal ve siyasal yapıların ürünü oldukları, hangi zorunluluklara karşılık geldikleri ve bu sistemlerin her birinin içermesi gereken öğelerin neler olduğu karşılaştırmalı bir tarzla açıklanmaktadır. Bu açıklamalar sırasında her bir sistemin parti yapısı, parti sistemi, seçim sistemi ile ilişkileri ve kuvvetler ayrılığının bu sistemler içinde nasıl biçimlendiği, mantıksal bütünlüğü içinde ortaya konmaktadır.

 

HUK 562 Montesquieu Okumaları

Montesquieu’nün siyasal düşünceleri doğrudan kendi eserlerinden okunmaktadır. Okunacak temel eser Kanunların Ruhu adlı eserdir. Okumalarda bir tür söylem analizi yapılmaktadır. Bu okumalar sonucunda öncelikle Montesquieu’nün yönetim biçimleri sınıflamasının klasik sınıflamadan farkı ayrıntılı olarak gözden geçirilmiş olmaktadır. İkinci olarak Montesquieu’nün kuvvetler ayrılığı teorisi günümüz kuvvetler ayrılığı teorisiyle karşılaştırılmaktadır.

 

HUK 563 Uluslararası Örgütler ve Küresel Yönetişim

Ders kapsamında uluslararası örgütlerin uluslararası hukuktaki ve uluslararası ilişkilerdeki yeri, görevleri, yetkileri, faaliyetleri ve etkileri araştırılarak incelenecektir. Bu bağlamda uluslararası örgüt faaliyetlerinin devletlerin iç hukukuna ve genel olarak uluslararası hukukun gelişimine etkisi değerlendirilecektir. Ayrıca uluslararası örgütlerin iç işleyişleri, yapısı, devletler ve öteki uluslararası örgütlerle ilişkileri ve uluslararası hukuka aykırı eylem ve işlemleri nedeniyle sorumlulukları konusu da ders kapsamında tartışılacaktır.

 

HUK 564 Avrupa Birliği Kurumsal Hukuku

Avrupa Birliğinin kendine özgü hukuki ve siyasi yapısının ve işleyişinin farklı boyutlarıyla ele alınması bu dersin konusunu oluşturmaktadır.

 

HUK 565 Türkiye – AB İlişkilerinin Hukuki Boyutu

Türkiye’nin Avrupa Birliği ile ilişkilerinin kendine özgü hukuki yapısının ve işleyişinin farklı boyutlarıyla ele alınması bu dersin konusunu oluşturmaktadır. Bu kapsamda hem Türkiye –AB ortaklık ilişkisi ve Gümrük Birliği, hem de Türkiye’nin AB katılım sürecinin hukuki veçheleri analiz edilecektir.

 

HUK 566 Anayasa Hukuku Metodolojisi

Anayasa hukuku, siyaset bilimi ile olduğu kadar hukuk sosyolojisi ve felsefesi ile de kesişme noktalarına sahiptir. Diğer taraftan, Anayasa hukuku, bir ulusal hukuk sisteminde üstün norm fikrinin somutlaşmış hali olarak anayasaların hukuk düzenine etkisini de çalışmaktadır. Örneğin, temel hak ve özgürlüklerin tüm hukuk sistemi için geçerli objektif düzenin parçası haline gelmesi ve bu anlamada etkileri anayasa hukukunun çalışma alanına girmektedir. Bugün, karşılaştırmalı anayasa çalışmaları yanında, sosyolojik yaklaşımı ele alan toplumsal hukuk (sosyo-legal) ve doktriner hukuk yaklaşımları da anayasa hukuku çalışmalarında başvurulan metotlar arasındadır. Bu derste, bu metotların sağladığı yöntemsel farklılıklar yanında, temel hak ve özgürlükler alanındaki normatif etkinin nasıl ortaya çıktığı da ele alınacaktır. Yine anayasacılığın siyasal ve hukuki boyutlarının sunduğu farklı anayasa kavramsallaştırmaları incelenecek, temel hak ve özgürlükler teori ve pratiğine bunların nasıl etki ettiği araştırılacaktır.

 

HUK 567 Temel Hak ve Özgürlüklerin Yatay Etkisi

İkinci dünya savaşı sonrası temel hak ve özgürlükler alanında yaşanan olumlu gelişmelerden bir tanesi de anayasal düzen tarafından tanınan ve korunan hak ve özgürlüklerin, özel hukuk alanında da bir etkiye ve değere sahip olduğunun kabul edilmesidir. Bu olgu, temel hak ve özgürlüklerin esasen güçlü devlete karşı zayıf durumdaki bireyin korunması amacı doğrultusunda ortaya çıkmış olan “temel hak ve özgürlüklerin dikey etkisinden” farklıdır. Bugün bu olgu karşılaştırmalı hukukta “özel hukukun anayasallaşması” deyiminin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bu dersin amacı, anayasal hak ve özgürlüklerin eşit statüdeki bireyler arasındaki ilişkileri düzenleyen özel hukuka olan etkisini karşılaştırmalı bir biçimde çalışmaktır.

 

HUK 568 Karşılaştırmalı Anayasa Yargısı

Kanunların anayasaya uygunluğunun denetimi olarak tanımlanabilecek anayasa yargısı ilk örneğini ABD’de vermiştir. Anayasanın üstün norm olması fikrine dayanan bu ilk örnekten sonra, esas görevi kanunların anayasaya uygunluğunu denetlemek olan anayasa mahkemelerinin ortaya çıkışı için 20. yüzyılı beklemek gerekmiştir.  Özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra yaygınlaşan anayasa mahkemeleri anayasal demokrasi ve anayasal siyasetin önemli aktörü haline gelmiştir. Bugün, anayasa mahkemeleri dünya genelinde, oluşumları ve işlevleri yanında, sahip oldukları yetkiler itibariyle de büyük farklılıklar göstermektedir. Bu dersin amacı, karşılaştırmalı bir biçimde anayasa mahkemelerini ve anayasa yargısı alanındaki gelişmeleri çalışmaktır.

 

HUK 569 Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru

Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru, temel hak ve özgürlüklerinin ihlal edildiğini düşünen bireylere anayasa mahkemelerine başvuru olanağı tanıyan dünyadaki örnekler izlenerek, 2010 anayasa değişikliği ile ülkemizde de kabul edilmiştir. Beklendiği gibi, ulusal hukuk sistemiz içinde temel hak ve özgürlükleri koruma mekanizması olarak çok önemli bir işlev görmektedir. Anayasa Mahkemesi’nin ilk kararlarını verdiği 2013 yılından bugüne dek önemli bir içtihat birikimi oluşmuştur. Bu içtihatlar nedeniyle, hukuk sisteminde yasalar ile temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalar arasındaki ilişkiyi düzenleyen Anayasa'nın 90. maddesi de bir yaptırıma kavuşmuş bulunmaktadır. Dersin kapsamı içinde, Anayasa’nın ve 6216 sayılı yasanın bireysel başvuruyu düzenleyen kuralları incelenecek ve ardından AYM içtihadı doğrultusunda işleyiş ele alınacaktır. Belli başlı hak ve özgürlüklerin korunma biçimleri de çalışılacaktır.

 

HUK 570 İdarenin Mali Sorumluluğu

Anayasa'nın, idarenin kendi işlem ve eylemlerinden kaynaklanan zararı ödemekle yükümlü olduğunu öngören 125. maddesinde dayanağını bulan idarenin mali sorumluluğunun esasları, idari yargı içtihatlarıyla benimsenmiş ve geliştirilmiştir. Bu çerçevede sorumluluk nedeni olarak karşımıza çıkan "hizmet kusuru" ve kusursuz sorumluluk halleri, özel hukukta kabul edilen ilkelerden farklılaşmaktadır. Bu derste, sözü edilen sorumluluk nedenlerinin güncel gelişmeler ışığında eleştirel ve karşılaştırmalı olarak incelenmesi amaçlanmaktadır.

 

HUK 571 İdari Usul

İdari usul, idari fonksiyonun yerine getirilmesinde izlenen genel nitelikli usul kurallarını ifade etmektedir. İdari usul, kanunlaştırılmasından bağımsız olarak idare hukukunun uygulama alanı bulduğu her alanda kendini gösterir. Bu ders kapsamında idari faaliyetin gerçekleştirilmesine egemen olan idari usul ilkeleri incelenecektir. İdari usulün özel kanunlarda düzenlenen tipleri, genel idari usul kodifikasyonları ve idari işlemlerin yapılış usulünde karşılaşılan ilkeler de bu kapsamda ele alınacaktır.

 

HUK 572 İdari Yaptırımlar

İdari yaptırımların genel hukuki rejimi, idari cezalar ve türleri, idari tedbirler ile idari yaptırımların yargısal denetimi güncel yargı kararları çerçevesinde incelenmesi amaçlanmaktadır.

 

HUK 573 Kamu Özel İşbirliği Hukuku

Kamu Özel İşbirliği Hukuku dersinde, kavramın tanımı, tarihsel süreçte geçirdiği değişimler, kamu özel işbirliğinin karakteristik özellikleri, diğer modellerden ayrışan yönleri, kavram üzerinde yapılan tartışmalar, kamu özel işbirliğinin olumlu ve riskli tarafları, Türk Hukukunda kamu özel işbirliğinin yeri ve uygulamadan örnekler, dünyadaki gelişmelerle karşılaştırmalı olarak ele alınacaktır.

 

HUK 574 Ekonomik İdare Hukuku

Ekonomik İdare Hukuku dersinde, ekonomik idare hukukunun temel özellikleri ve kaynakları, devletin ekonomiye müdahale yolları, ekonomik alanda idari örgütlenme, pazar ekonomisinin çerçevesini oluşturan ve denetleyen kamu hukuku kuralları, belirleyen devlet biçiminden düzenleyen devlet biçimine geçişte devletin yapısal dönüşümü, özelleştirme ve kamu özel işbirliği uygulamaları ve bu alanda karşılaşılan sorunlar ele alınacaktır.

 

HUK 575 Enerji Piyasası Hukuku

Enerji Piyasası Hukuku dersi, Türkiye’de enerji piyasasının yapısı ve tarihsel gelişimi, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun idari teşkilatlanma içindeki yeri, düzenleyici ve denetleyici kurumların hukuki niteliği, işleyişi ve kararlarına karşı başvuru yolları, Türkiye’de enerji mevzuatı, enerji sözleşmeleri, enerji üretim, iletim, dağıtım ve perakende satış süreçleri ve uyuşmazlık çözüm yolları konularını içermektedir.

 

HUK 576 Uluslararası Ceza Hukuku

Uluslararası toplumu bütün olarak ilgilendiren kuralların ağır ihlallerinde, ulusal ceza hukuklarının yanı sıra duyulan cezalandırma gereksinimi uluslararası ceza hukukunu doğurmuştur. Uluslararası ceza hukuku dersinde, bu hukuk dalının temel kavramları, ceza kanunlarının yer bakımından uygulanması, uluslararası adli yardımlaşma, uluslararası ceza mahkemeleri ve çekirdek uluslararası suçlar olarak ifade edilen soykırım, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve son olarak Roma Statüsüne tanım eklenen saldırı suçu incelenmektedir.

 

 

HUK 577 Ekonomik Suçlar

Devletlerin Ekonomik Sistemlerini olumsuz yönde etkilemesi nedeniyle "Ekonomik Suçlar" olarak isimlendirilen eylemlerin sınırlarının belirlenmesi suretiyle gerçek anlamda ekonomik suçlar ile ekonomik suç benzerlerinin birbirlerinden ayrılması ve böylece gerçek ekonomik suçlarla mücadele yöntemlerinin geliştirilmesi. Bu bağlamda, ekonomik suçlar kapsamında değerlendirilen suçların yapısal unsurlarının karşılaştırmalı hukuk verilerinin ışığı altında tartışılıp irdelenmesi.

 

HUK 578 Fikri Mülkiyet Suçları

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda düzenlenen fikri mülkiyet haklarının ihlal edilmesi, ceza hukuku yoluyla korunmaktadır. Fikri Mülkiyet suçları da denilen söz konusu suçların incelenmesi, fikri hakların korunması için başvurularak hukuk yolları açısından önem kazanmaktadır. Bu derste, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda yer alan suçlar incelenecektir.

 

HUK 579 Bilişim Suçları

Lisansüstü öğrencilerine hızla gelişen bilgi işlem teknolojilerini düzenleyen hukuk kurallarını, bilgi işlem teknolojileri kullanılarak işlenen suç tiplerini, bilişim sistemlerinde yer alan verinin hangi durumlarda delil olarak kullanılacağını, bilgi sistem yöneticilerinin hukuki görev ve sorumluluklarını öğretmektir.

 

HUK 580 İnternet İletişim Hukuku

Günümüzde sadece bir iletişim altyapısı sunma işlevinin yanında bir hayat biçimi de olan Internet, bünyesinde suç yaratıcı (kriminojenik) birçok unsuru da barındırmaktadır. Bu dersle Internet’in hukuki ve teknik alt yapısı ile Internet’i düzenleyen uluslararası ve ulusal düzenlemeler incelenecektir.

 

HUK 581 Kişisel Verilerin Ceza Hukukunda Korunması

6698 sayılı Kanunla koruma altına alınan kişisel veriler, kişilik hakkının vazgeçilmez bir parçası olarak gün geçtikçe artan bir öneme haizdir. Kişisel verilerin korunması değişik bilim dallarıyla mümkündür. Türk Ceza Kanunu’nun ilgili bölümünde kişisel verilerin korunmasını amaçlayan suç tipleri yer almaktadır. Bu ders ile söz konusu korumanın sınırları açıklanacaktır.

 

HUK 582 Ceza Muhakemesinde Delil

Ceza muhakemesi suç şüphesi ile başlamakta ve hâkimin vicdani kanaate ulaşması ile sona ermektedir. Ceza muhakemesinde çözülecek iki sorun bulunmaktadır: maddi sorun ve hukuki sorun. Maddi sorunun çözümü bakımından kullanılacak delilin türleri ve elde edilme yöntemleri Ceza Muhakemesi Kanununda düzenlenmiştir. Bu derste ceza muhakemesinde delil kavramı incelenecektir.

 

HUK 583 Koruma Tedbiri Olarak Bilişim Sistemlerinden Delil Elde Etme

Bilişim sistemlerinin günlük hayatın ayrılmaz bir parçası olması, ceza muhakemesinde bilişim sistemlerinde yer alan delilin önemi artırmaktadır. Özel olarak bilişim suçlarının, genel olarak ise tüm suçların ispatında kullanılacak sayısal delillerin, bilişim sistemlerinden elde edilmesi bazı teknik ve hukuki gerekliliklerine karşılanmasına bağlıdır. Bu derste bilişim sistemlerinde yer alan sayısal delilin elde edilmesi süreçleri incelenecektir.

 

HUK 584 Uluslararası Yatırım Hukuku ve Tahkimi

Bu derste, uluslararası yatırım hukuku, yatırım antlaşmaları ve uluslararası uyuşmazlıkların çözümünde yabancı yatırımlarla ilgili temel konular ve meseleler hakkında bilgi verilecektir. Uluslararası yatırım hukuku, yabancı yatırımcıların yatırımlarına müdahale edebilecek çeşitli devlet eylemlerinden korunmasıyla ilgili uluslararası hukuk kurallarını içermektedir. Derste yabancı yatırımların korunması üzerine 3000'in üzerinde ikili ve çok taraflı uluslararası antlaşmanın yanı sıra gittikçe artan sayıdaki uluslararası hakem mahkemeleri kararları genel hatları ile ele alınmaktadır. En çok gözetilen ulus muamelesi (MFN), adil ve tarafsız muamele (FET) ve kamulaştırma gibi yatırım hukukunun esas ilkeleri analiz edilecektir. Özellikle yatırım tahkimi dahil olmak üzere yabancı yatırımlarla ilgili uluslararası uyuşmazlık çözümü mekanizmaları dersin kapsamına dahildir. Vaka incelemelerinde, yatırım tahkimi hakem kararları ve yabancı yatırımlarla ilgili Türk yatırımcıların yatırımlarına ilişkin uyuşmazlıklar üzerine odaklanılacaktır.

 

HUK 585 Toplumsal Cinsiyet ve Hukuk

Toplumsal cinsiyet kavramı, cinsiyetlerin doğuştan var olmak yerine toplum içerisinde ve toplum tarafından atfedilen rollerle kurulduğu anlayışına dayanır. Kadın ve erkek ikiliğine dayanan klasik cinsiyet algısı, her ikisine de toplum içerisinde belirli ve tamamlayıcı olduğu addedilen görevler vererek, bu cinsiyetlerin toplum içerisinde katedebileceği yolları ve kendilerine açık olan kapıları önceden belirler. Cinsiyete toplumsal açıdan bakmak, “doğal” olduğu varsayılan bu dağılımları gün yüzüne çıkarır. Hukuk hem metinler hem de pratik vasıtasıyla bu meseleyi belirli şekillerle pekiştirebilir ya da bozabilir. Bu derste öğrenciler, öncelikle toplumsal cinsiyet kavramını sosyal bilimlerin farklı perspektiflerinden ele almayı öğrenecek, ardından hukukta bu meselenin hem metinlerde hem de pratikte nasıl yer aldığına bakacaktır.

 

HUK 586 Siyaset Sosyolojisi ve Hukuk

Siyaset Sosyolojisi alanı, siyaseti toplumla kesiştiği yerlerde inceler. Bu çalışma alanında siyaset, yönetilen toplumdan bağımsız olarak, kendinde var olan bir şey değildir. Daha ziyade toplumla ilişkiye girdiği noktalarda kurulur ve böylelikle toplumu etkilediği gibi onun tarafından etkilenmeye de açık hale gelir. Böylelikle toplum, yalnızca edilgen bir konumdan çok daha fazlasını edinir ve siyasetin içeriğinde ve yöneliminde etkide bulunabilecek bir güç haline gelir. Dolayısıyla siyaset ve toplum birbirlerini karşılıklı olarak belirler. Bu derste öğrenciler, Siyaset Sosyolojisi alanını ayrıntılı bir şekilde öğrenecek ve siyaset ve toplumun ilişkiye girdiği noktalarda hukukun yeri, hukukun bu ilişkileri nasıl etkilediği ve onlardan nasıl etkilendiği meseleleri hakkında hem teorik hem pratik bilgi sahibi olacaktır.

 

HUK 587 Vergi Ceza Hukuku

Ders içeriği adli ve idari yaptırım gerektiren vergisel fiillerin teorik çerçevesini ele almaktadır. Bu kapsamda, ceza hukukunda kabul gören suç ve kabahat ayrımının vergi suç ve kabahatlerine yansıması özel olarak değerlendirilmektedir.

Vergi hukuku ve ceza hukukunun temel ilkeleri ve kesişim noktaları çeşitli suç ve kabahatler açısında ayrıca ele alınmaktadır. Bu çerçevede; maddi vergi ödevlerine ve şekli vergi ödevlerine uygulanacak yaptırımlar, vergisel yaptırımlara ilişkin anayasal ölçütler, vergi ceza hukuku alanında idarenin düzenleme yetkisi ve açık ceza normu tartışmaları, tek fiile tek ceza kuralı başlıca konulardır. Buna ek olarak kaçakçılık suçları ve bu suçların ceza hukuku ile ilişkisine dair tartışmalar vurgulanmaktadır.

 

HUK 588 Vergi Yargılama Hukuku

Vergi uyuşmazlıklarında uygulanacak idari yargılama hukuku kuralları dersin başlıca içeriğidir. Bu kapsamda 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun, vergi uyuşmazlıkları bakımından özellik arz eden yönleri vurgulanmaktadır. İdari dava türleri ayrımı içerisinde, vergi mahkemelerinde görülen davaların tipolojisi bir ön mesele olarak ele alınmaktadır. Buna bağlı olarak, ehliyet, yürütmenin durdurulması, kararların gereğinin yerine getirilmesi, duruşma, HMK’ya atıf yapılan haller, istinaf ve benzeri başlıklar tartışılmaktadır.

 

HUK 589 İdari Teşkilat

2017 Anayasa değişiklikleriyle cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilmiş ve bu geçiş idari teşkilatlanmada yapısal yenilikler doğurmuştur. Yürütme organının tek makamdan teşekkül etmesi ve bu makamın aynı zamanda idarenin başı konumunda bulunması; idarenin bütünlüğü ilkesinin ve araçlarının yeniden ele alınmasını zorunlu hâle getirmiştir. Kamu tüzel kişiliğinin kuruluşunda kanuna veya cumhurbaşkanlığı kararnamesine başvurulabilmesi; bunların hukuki rejimleri arasındaki farklılığın idareler üzerinde doğuracağı etkileri de incelemeyi gerektirmektedir. Bu derste esas olarak yukarıda gösterilen değişikliklerin, uygulamadaki karşılıklarıyla birlikte, teorik bir çerçeve içine alınması amaçlanmaktadır.

 

HUK 590 İnsan Hakları ve İdare

Sosyal, ekonomik ve siyasal bir kurum olarak Devlet, içinde bulunduğu zamana ve toplumsal ilişkilere duyarlıdır. Birey-Toplum-Devlet ilişkisinde; bireyin anayasal ve uluslararası belgelerle koruma altına alınan hak ve özgürlükleri ile başkalarının ve toplumun yararı çatışır. Toplumsal hayatın sürdürülebilmesi için bu menfaatlerin adil bir dengede uzlaştırılması zorunludur. Kamu yararı adına bireyin hak ve özgürlüklerini kullanmasını mümkün kılan, aynı zamanda da kısıtlayan idari makamların gözetmesi gereken ilke ve kurallar; insan hakları temelli bir idare hukuku anlayışı ve kurgusunu da kaçınılmaz kılmaktadır. Bu ders kapsamında özellikle Danıştay, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları incelenerek bu yeni anlayışın kurucu değer ve ilkelerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Ders içi tartışmalarla geliştirilen bakış açılarıyla kamu gücü ayrıcalıkları, üstün kamu yararı, tek taraflılık gibi idare hukukunun klasik kabullerinin kritiği yapılacaktır. 

 

HUK 591 Kamu İhale Hukuku

Kamunun tarafı olacağı özel hukuk sözleşmelerinin imzalanmasından önce izlenmesi gereken idari usul ve bu usule bağlı yasal düzenlemeler dersin asıl kapsamını oluşturmaktadır. Bu çerçevede; Kamu İhale Kanunu, Devlet İhale Kanunu, Özelleştirme Kanunu, Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun ve ihale usulü içeren diğer kanunlar sistematik olarak incelenecektir.

Uygulamadaki yaygınlığı nedeniyle Kamu İhale Kanunu ve bu Kanunda yer bulan idari çözüm yolları değerlendirilecektir. Buna bağlı olarak ihale uyuşmazlıklarının çözümünde uygulanacak yargılama usulü ve bilhassa ivedi yargılama usulü tartışma konusu yapılacaktır.

Ders kapsamında ayrıca 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu teorik olarak ele alınacaktır. Anılan Kanun’un idari sürece etkisi ve idarenin sözleşeme özgürlüğü bu çerçeve içerisinde vurgulanacaktır.

 

HUK 592 İdarenin Sözleşmeleri

İdari faaliyetin yürütülme araçlarından biri idarece akdedilen sözleşmelerdir. Bu sözleşmelerin konusu kamu hizmetlerinin kişilere gördürülmesi, idarenin belirli mal ve hizmetleri piyasaya sunması ve idarece ihtiyaç duyulan mal ve hizmetlerin temini gibi geniş bir alana yayılmaktadır. İdarenin sözleşmeleri, kamu hukuku rejimine tabi idari sözleşmeler ve idarenin özel hukuk sözleşmeleri olmak üzere ikiye ayrılır. Bu derste, sözü edilen sözleşme türlerinin teorik, yasal ve içtihadi gelişmeler ışığında irdelenmesi planlanmaktadır.

 

HUK 593 Küresel Gündemdeki Gelişmeler ve Hukuki Yansımaları

Küresel gündemde bir süredir meydana gelmekte olan kapsamlı ekonomik ve siyasi gelişmelerin uluslararası ve ulusal hukuk sistemine yansımasının temelleri, aktörleri, etkenleri ve sonuçları hakkında genel perspektif sunmayı amaçlar. Dünya ticaret sistemi, sürdürülebilirlik, güvenlik, çevre ve iklim değişikliği, dijitalleşme, insan hakları ve iş dünyası ilişkisi, cinsiyet eşitliği ve ayrımcılıkla mücadele gibi alanlardaki temel gelişmelerin ulusal ve uluslararası hukuka etkileri ele alınacaktır.

 

HUK 594 Uluslararası İklim Hukuku

Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarından 13.sü, iklim değişikliği ve etkileriyle mücadele için acil eylem konusuna özgülenmiştir. Bu amaç doğrultusunda devletlerin iklim değişikliğinden kaynaklanan tehlikelere ve afetlere karşı güçlendirilmesi; iklim değişikliği ve etkilerine karşı alınacak önlemlerin ulusal politika, strateji ve planlarda içselleştirmesi; ve iklim değişikliğini azaltma ve uyum sağlamaya ilişkin eğitim ve farkındalık yaratma faaliyetleriyle insani ve kurumsal kapasitenin geliştirilmesine katkıda bulunulması hedeflenmektedir. İklim Hukuku dersinde öğrencilerin BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi, Kyoto Protokolü ve Paris Anlaşması ile ilgili diğer uluslararası antlaşmalar, yapılageliş hukuku ve uluslararası hukuk ilkeleri ışığında iklim değişikliği ve olumsuz etkileriyle mücadele konusunda benimsenen hukuksal önlem ve mekanizmalarla ilgili olarak bilgilendirilmesi, Avrupa Birliği (AB) Yeşil Mutabakatı çerçevesinde AB Hukukunda yaşanan güncel gelişmeler ve bunların Türk Hukuku’na olası etkilerinin irdelenmesi amaçlanmaktadır. Uluslararası ve ulusal mahkemeler önünde açılan iklim davaları ile devletler ve şirketlerin iklim değişikliğiyle mücadelede söz konusu olabilecek yükümlülükleri de ders kapsamında değerlendirilecektir. 

 

HUK 595 Sürdürülebilirlik ve Hukuk

Sürdürülebilir Kalkınma, “bugünün ihtiyaçlarını, gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama yeteneğinden ödün vermeden karşılayan gelişme” olarak tanımlanmaktadır (Brundtland Raporu, 1987). Bu ders kapsamında Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nın tarihçesi, temel kavramları ve ilkeleri uluslararası antlaşmalar ve yargı kararları ışığında incelenecektir. Derste sürdürülebilir kalkınma ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlarıyla ele alınarak yoksulluğun sona erdirilmesi, eşitsizliğin azaltılması, sorumlu üretim ve tüketimin sağlanması, iklim değişikliğiyle mücadele, okyanus ve denizlerdeki yaşamın ve kaynakların korunması gibi hedefler ilgili uluslararası hukuk belgeleri çerçevesinde değerlendirilecektir.

 

HUK 596 İdare Hukukunda Çevrenin Korunması

Çevrenin korunması hukukun pek çok disiplinini ilgilendiren bir alan olmakla birlikte, düzenleme ve denetleme faaliyetlerinin kamusal karakteri gereği özellikle idare hukukunun kapsamında kalmaktadır. Bu bağlamda idarenin çevreyi koruma yükümlülüğü Anayasal düzeyde başlamakta ve somut düzenlemelerde de karşılık bulmaktadır. Bu ders kapsamında idare hukukunun temel konularının çevrenin korunmasındaki rolü ve örnekleri incelenecektir. Bu yöntem ile çevresel varlıkların kamu malı statüsüne alınması, idari usul ilkelerinin ve araçlarının çevrenin düzenlenmesinde etkin kullanımı, çevrenin geliştirilmesinin kamu hizmetinin konusunu oluşturması ve çevrenin korunmasının idari yaptırımlarla bir kolluk faaliyeti olarak yürütülmesi gibi idare hukukunun konusunu oluşturan kavram ve normların, çevrenin korunmasındaki dolaysız etkisi gözlemlenecektir. Bunlara ek olarak çevrenin ve iklimin yeteri kadar korunamamasından kaynaklanan afetler ve idarenin bunların önlenmesine dönük faaliyetleri de dersin kapsamı içindedir. Son olarak çevrenin korunmasına ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyen idarenin sorumluluğu ve çevrenin korunmasına yönelik davalarda idari yargılama usulü kuralları derste tartışılması planlanan konulardandır.

 

KHUK 502 Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar

Devletin piyasada hem hakem hem de oyuncu olması durumunda, alınacak kararların haklılığına ve tarafsızlığına gölge düşmemesi için, bu kararların bağımsız ve tarafsız kurumlarca alınmasında fayda olacağı düşüncesiyle oluşturulan özgün nitelikli düzenleyici ve denetleyici kurumlar bu dersin konusunu oluşturmaktadır. Bağımsız İdari Otorite şeklinde de tabir edilen bu tip kurumların Türkiye’de işlevi ve organizasyonu ile her bir otoritenin Anglosakson ve Kara Avrupası ülkelerindeki örnekleriyle karşılaştırmalı olarak ele alınması planlanmaktadır. 

 

KHUK 503 Ceza Hukuku Açısından Yapay Zeka

Bilişim teknolojilerinin artan şekilde kullanımı, toplumsal hayatın birçok yönünün bilişim sistemlerinin üzerine inşa edilmesinden dolayı bilişim sistemlerinde artan bir veri yoğunluğu söz konusu olmuştur. Söz konusu verinin yine bilgi işlemleri vasıtasıyla işlenmesi, yapay zekâya olan ihtiyacı doğurmuştur. Yapay zekânın, toplumsal, etik ve hukuki açıdan ele alınması gereklidir. Bu kapsamda dersimizde yapay zekâ ceza hukuku açısından ele alınacak ve yapay zekânın ceza hukuku kurumları karşısında durumu sorgulanacaktır.

 

KHUK 504 Ceza İnfaz Hukuku

Ceza hukukunun, maddi ceza hukuku ve ceza muhakemesi hukuku kadar önemli bir diğer alt disiplini de ceza infaz hukukudur. Bu ders ile yüksek lisans öğrencileri, ceza infaz hukukunun temel kavramlarını, tarihsel kökenlerini, farklı ceza infaz yöntemlerini ve temel infaz kurumlarını derinlemesine tanımak suretiyle ceza adalet sisteminde çok önem taşıyan, ancak akademik olarak gerek lisans gerekse lisansüstü programlarda kendisine yeterince önem verilmeyen ceza infaz hukuku alanında uzmanlık gelişme şansına kavuşacaklardır. Temel hak ve özgürlüklere müdahalelerin en ağır biçimde gerçekleşebileceği alan olarak ceza infaz uygulamaları, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi nezdinde yapılan bireysel başvuruların ağırlıklı konularından biridir. Bu nedenle ders, ceza infaz hukukunun kurum ve kavramlarının, insan hakları temelinde incelenmesini esas almaktadır. Öte yandan hapis cezasının infazı, kendine özgü ulusal ve uluslararası izleme mekanizmalarıyla da denetlenmektedir. Bu nedenle dersin önemli bir bölümü de izleme mekanizmalarına ayrılmaktadır.