TUSAŞ ve TOBB ETÜ Yapay Zekâ ile Metal Yorgunluğunu Tahmin Ediyor
2 YIL ÖNCE
Üniversitemizin Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) ile birlikte yürütmekte olduğu, “Havacılık metal alaşımlarında yorulma performansının makine öğrenmesi ile modellenmesi” projesinin katkısıyla TUSAŞ, ürünlerin parçalarına ait yapay zekâ kullanarak gerçekleştirilen testler sayesinde hava aracı yapısal bileşenlerine uygulanan yorulma testlerini yüzde 70 oranında azaltmayı başardı.
ABD’de bulunan “Turkish Aerospace USA” ofisi ve dünyanın önde gelen üniversitelerinden akademisyenlerin de yer aldığı uluslararası bilimsel çalışma doğrulanırken, TOBB ETÜ Makine Mühendisliği Bölümünden Doç.Dr. Hakkı Özgür Ünver ve doktora öğrencisi Müge Kâhya’nın da dâhil olduğu çalışma sayesinde metallerin (alüminyum ve titanyum) malzeme üzerine uygulanan yorulma testleri yeni bir makina öğrenmesi yaklaşımı olan transfer öğrenme ile bilimsel olarak doğrulandı. Sonraki aşamada hava aracı yapısallarında kullanılan metaller, kompozit polimer malzemeler ve eklemeli imalatta kullanılan malzemeler için de uygulanmasına yönelik çalışmalara başlandı.
Yapay zekâ ile test aşamasını kısaltmayı başaran TUSAŞ, dijital ikiz teknolojisinin de devreye alınmasıyla sanal ortamda tasarlayacağı aynı parçadan veri toplayacak ve malzemenin ömrü test aşamasında çok daha ekonomik olarak tespit edilebilecek. Bu da zaman tasarrufu ve insan kaynağının etkin kullanımının yanı sıra testler esnasında ortaya çıkan hurda malzeme miktarında ve enerji tüketimde azalma sağlayacak.
Yarının teknolojileri kullanılarak Dünya standartlarında hava araçları geliştirilmesine yönelik çalışmaların hızla devam ettiğini belirten TUSAŞ Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil, “Bir kabiliyeti daha millileştirmiş bulunuyoruz ve bunu ülkemizin saygın üniversitelerinden TOBB ETÜ ile de doğruladık. Daha ileri teknolojilerin de kullanılmasına yönelik çalışmalarımız devam ediyor. Ülkemizin havacılık ekosistemine katkı sağlayacak gelişmelere imza atan herkese teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı.