Gazete ETÜ, Girişimcilik Haftasına Özel 'TOBB ETÜ GARAJ' Nedir Sizler İçin Sordu

TOBB ETÜ GARAJ okulumuzda hep bilinen fakat aslında çoğumuzun hakkında ayrıntılı bilgiye sahip olmadığı bir birim. Bizde istedik ki 'Girişimcilik Haftası'na özel olarak kafalarınızdaki sorulara cevap niteliği taşıyabilecek, kiminizin zihninde yeni fikirler uyandıracak ve girişimciliğe destek verecek bir röportaj gerçekleştirelim Teknoloji Transfer Ofisi, girişimcilik birimi uzmanı Duygu Berberoğlu ile. Keyifli okumalar.

• Duygu Hanım, Tobb Etü GARAJ için tam anlamıyla nasıl bir tanım getirebiliriz ve birim içerisindeki çalışmalar neleri kapsar?

TOBB ETÜ Teknoloji ve Transfer Ofisi (TOBB ETÜ TTO) çatısı altında yürütülen girişimcilik faaliyetleri, GARAJ Kuluçka Merkezi (TOBB ETÜ TTO Hızlandırıcı Programı) ve BiGG GARAJ (GARAJ-YAP [Yenilikçi Anadolu Projesi]) olmak üzere iki modül bazında yürütülmektedir. GARAJ faaliyetleri TOBB ETÜ TTO Girişimcilik Birimi personeli aracılığıyla yürütülen bir kuluçka merkezidir. TOBB ETÜ TTO Hızlandırıcı Programımız kapsamında iş planları ile bize başvuran ve programımıza dahil edilen ekiplere, birimimizce ön kuluçka ve kuluçka hizmeti verilmektedir. Bunun yanı sıra TTO’nun Proje Geliştirme Birimi, Proje Yönetimi Birimi ile Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları Birimi de girişimci adaylarımıza destek vermektedir.

• Genç girişimcileri destekleyen BİGG GARAJ programı hakkında biraz daha ayrıntılı bilgi alabilir miyiz sizden ?

BiGG GARAJ, TOBB ETÜ TTO bünyesinde TÜBİTAK’tan almış olduğumuz 1601 Yenilik ve Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı kapsamında yürütücüsü olduğumuz BiGG (Bireysel Genç Girişim) Programı çerçevesinde GARAJ-YAP (Yenilikçi Anadolu Projesi) adı altında yürüttüğümüz bir programdır. TOBB ETÜ TTO Girişimcilik Birimi eliyle GARAJ adlı kuluçka merkezimizde yürüttüğümüz projenin diğer ortakları ise Tepav (Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı) ile Viveka (İnkübasyon Merkezi)’dır. TÜBİTAK BiGG kapsamında 17 uygulayıcı kuruluş belirlemiş, TOBB ETÜ TTO da bunlardan biri olmuştur. TÜBİTAK BiGG programını iki aşamaya ayırmış, geçtiğimiz yıldan bu yana ilk aşamasını uygulayıcı kuruluşlar bünyesinde yürütmekte, kendisi ise uygulayıcı kuruluşların seçtiği ve eğittiği girişimci adaylarını seçmek üzere ikinci aşamada devreye girmektedir. Biz de TOBB ETÜ TTO olarak programımızın bize özel adı olan BiGG GARAJ kapsamında teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini kabul etmekteyiz.

• Peki, bu program ne kadar bir süreyi kapsıyor ve içeriğinde neler yer almakta?

Program TÜBİTAK’ın açmış olduğu çağrı dönemlerine göre birkaç aylık bir zaman diliminde yürütülüyor. BiGG programının diğer 16 uygulayıcı kuruluşundan farklı olan BiGG GARAJ olarak biz, geçtiğimiz yıl 11 ilde tanıtım toplantısı, 7 ilde de eğitim gerçekleştirmiş bulunmaktayız. Bu dönem ise 23 ilde tanıtım toplantısı ve 13 ilde eğitim ve mentorluk gerçekleştirmekteyiz. Söz konusu süreçte, illerde bulunan Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Ticaret Borsaları ile iletişime geçmekte, TOBB Genç Girişimciler Kurulu ile Kadın Girişimciler Kurulu ile birlikte hareket etmekte, girişimci adaylarını sektörden deneyimli kişilerle buluşturmayı hedeflemekteyiz.

• Programa başvuru ve başvuru sonrası süreç nasıl işliyor?

İçerisinde bulunduğumuz yıl için TÜBİTAK henüz çağrıya çıkmadı ancak bizim diğer kuruluşlardan farklı olarak çok yoğun bir programımız olduğu için tanıtımlarımıza başlamış ve eğitimlerimizi tamamlamış bulunmaktayız. Sürecimiz şöyledir: Mayıs ve Haziran aylarında 23 ilde projemizin -BiGG, BiGG GARAJ, TÜBİTAK’ın değerlendirme kriterleri vb. konularda- tanıtım toplantılarımızı, Temmuz-Ekim ayları arasında, belirlediğimiz 13 ilde Girişimcilik ve İş Planı Yazma eğitimlerimizi gerçekleştirdik. Önümüzdeki aylarda, online eğitimlerimiz ile girişimcileri projeleri konusunda yetkinleştirmek ve onlara iş planı yazmalarında destek olmak, ilerleyen aylarda iş planları üzerinden yapacağımız elemede başarılı olan girişimci adaylarımıza, her birinin projesi özelinde bire bir mentorluk hizmeti sunmak ve proje alanlarına özel dikey eğitimler gerçekleştirmektir. Ayrıca alan özelinde alt çalıştaylar yaparak girişimcilerin projelerini alan odaklı mentorlarla yürütmesini hedeflemekteyiz. Son süreçte ise her bir girişimci adayına, kendisi ile özel olarak ilgilenecek, projesini ve kendisini güçlendirecek bir mentor/koç atamayı planlamaktayız. Böylece nihai amacımız, alan odaklı olarak bir iş fikrini iş modeline daha nitelikli şekilde dönüştürmektir.

• Bu program dahilinde GARAJ bünyesinde de yürütmeyi planladığınız eğitim programları bulunmakta mı?

Elbette, GARAJ bünyesinde yürütülen iş planları için başvuran projenin niteliğine göre 6-12 aylık programlarımız bulunmaktadır. GARAJ bünyesine dahil ettiğimiz ekipler, kendileriyle imzaladığımız hızlandırıcı sözleşmesi gereği, projesi ile ilgili iş paketlerini yerine getirdikleri takdirde kuluçka merkezimizden mezun olmaktadırlar. Teknopark Ankara ile yaptığımız işbirliği kapsamında geliştireceğimiz model sayesinde, farklı imkanlar sunmayı planlamaktayız. Şu an hâlihazırda, girişimcilerimiz için Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları eğitimi, Girişimcilik Eğitimi, İş Planı Yazma Eğitimi, Destek Programları Eğitimi gibi eğitimler vermekteyiz. Bununla birlikte, çeşitli etkinliklere madde ve manevi anlamda katılım imkanı sunmakta, GARAJ’da bulunan girişimcilerimizin gerçekleştirmek isteyecekleri etkinliklere de yine maddi ve manevi destek olmaya çalışmaktayız.

• Tüm bu verdiğiniz bilgiler dahilinde programa başvurmayı düşünen genç girişimci adayları olacaktır, peki başvuru için herhangi bir koşul gerekli mi?

Teknoloji ve yenilik tabanlı her proje programımıza başvurabilir. Tabii TÜBİTAK’ın belirlemiş olduğu kriterleri başvuran ekip liderinin sağlaması gerekmektedir. Şöyle ki 4 yıllık bir örgün öğretim programından bir yıl içerisinde mezun olabilecek öğrenciler, yüksek lisans veya doktora öğrencileri ile lisans, yüksek lisans, doktora mezuniyetlerinin üzerinden 10 yıl geçmemiş olan kişiler, iş fikirleri ile ekip lideri olarak BiGG GARAJ’a başvurabilirler. Ancak diğer ekip üyelerinin söz konusu koşulları sağlamasına gerek yoktur.

GARAJ olarak ise enerji, savunma ve sağlık gibi alanlar öncelikli olmak üzere teknolojik ve ticarileştirilebilir projelerin yanında, iş fikri olan diğer girişimci adaylarına da iş geliştirme desteği, ofis desteği vb destekler vermekteyiz. Bunun dışında, TÜBİTAK onaylı mentorumuzun da katkıları ile bize başvuran diğer projelere de iş geliştirme desteği vermekteyiz.

• Peki, programa başvurunun ardından tüm eğitimler tamamlandıktan sonra programı başarıyla bitirmenin kriterleri nelerdir?

BiGG GARAJ Programı kapsamında birkaç eleme süreci bulunmaktadır. Girişimci adaylarımız, verdiğimiz eğitimlerden sonra, orada kullandığımız bilgilerle iş planı yazmakta ve bize gönderdikleri iş planları tarafımızca değerlendirilmektedir. Sonrasında mentorluklar ve online eğitim süreçlerimiz başlamakta ve adayların iş planları onlarla birlikte geliştirilmektedir. Bu sürecin sonunda bize tekrar gönderdikleri iş planları yine tarafımızca değerlendirilmekte ve iş planı başarılı bulunanlar Jüri günümüz için sunuma çağrılmaktadır. Sunum aşamasından sonra da başarılı bulunan adaylar, yoğun bir proje hazırlama sürecinden sonra TÜBİTAK’a gönderilmektedir. Böylece bizlerin, uygulayıcı kuruluşların yürüttüğü birinci aşama kapanmakta, TÜBİTAK’ın yürüttüğü ikinci aşama başlamaktadır. TÜBİTAK faaliyet alanlarına göre kategorize ettiği panel günleri düzenlemekte, panel sunumlarında başarılı olan her bir aday 150.000 TL hibe almaya hak kazanmaktadır. Bahsi geçen kriterler, program kapsamına alınan adaylara, TÜBİTAK’la ara ara yapılan toplantıların da çıktılarıyla birlikte paylaşılmaktadır.

GARAJ Kuluçka programımız için ise GARAJ’a kabul ölçütleri, başvuran kişinin projesini hayata geçirebilecek donanımı ve motivasyonunun olması,  karşılıklı olarak beklentiler ve imkanların uyuşması ile fiziksel anlamda GARAJ’da yer bulunmasıdır.

• Programı başarıyla bitiren ekipleri bu aşamada ne gibi destekler ve fırsatlar bekliyor?

Destek kapsamında projesini yürüten ekipleri, Teknoloji Transfer Ofisi olarak sonraki destek programlarına yönlendirmekte ve söz konusu programlar kapsamında kendilerine proje geliştirme ve yazım hizmeti sağlamaktayız. Bununla birlikte ekiplerin çalıştığı alana uygun firmalarla buluşturma, yatırımcılarla bir araya getirme fırsatını sunmaktayız.

• Tüm bu hızlandırma programlarının girişimcilik ekosistemine kattığı sinerji hakkında bilgi verir misiniz?

Hızlandırma programları, girişimci ekiplerin ihtiyaç duydukları hizmetleri bir paket program şeklinde kendilerine sunarak projelerini yürütme sürecinde her an her konuda başvurabilecekleri bir çözüm ortağı sunmaktadır. Farklı kurumlar bünyesinde farklılaştırılmış programlarla (örneğin önümüzdeki aylarda yapmayı planladığımız alan/sektör odaklı çalıştaylar ve mentorluklarla ya da TOBB’un sunduğu imkanlarla) daha anlamlı hale gelmektedir. Bununla birlikte, önemini vurgulamamız gereken diğer bir nokta da Teknoloji Transfer Ofisleri bünyesinde yürütülen hızlandırma programlarının girişimci adaylarına çok daha fazla imkan sunmasıdır. Hem üniversite bünyesinde olmaları açısından sağlanabilecek teknik mentorluk, laboratuvar imkanları, akademik dünyanın bilgi ve birikimi hem de TÜBİTAK, AB, KOSGEB, Kalkınma Ajansı gibi kurumların sağladığı çeşitli destekler kapsamında daha nitelikli ve organize şekilde yürütülen süreç içerisinde birer özne olunmasını sağlamaktadır. Dahası, girişimcilik kültürü ile kurulan ve bunu da girişimcilik derslerine verdiği ağırlık ile gösteren üniversitemiz, Teknoloji Transfer Ofisimiz bünyesinde modül bazında yürütülen proje yönetimi birimi, proje geliştirme birimi, fikri ve sınai mülkiyet hakları birimi, girişimcilik birimi gibi birimleri ile girişimci adaylarının ihtiyaçlarına dönük birçok hizmeti sağlamaya çalışmaktadır.

• Genç girişimcilere ve girişimci adaylarına son olarak söylemek istediğiniz bir şeyler var mı?

İçerisinde bulunduğumuz döneme kadar desteklerimizden yararlanan 35 şirket bulunmakta önümüzdeki 2 yıl ise her yıl olduğu gibi sürecimizi bir önceki yıldan daha da farklılaştırarak ve kapsamını genişleterek devam etmeyi hedefliyor ve toplamda 35-40 civarında start up’ ın yararlanmasını bekliyoruz. Bu bağlamda teknoloji ve yenilik içeren bir girişim fikri olan tüm girişimci adayları programımıza başvuru için bizimle iletişime geçebilirler. Bunun dışındaki girişimci adayları/girişimciler için de imkanlarımız kapsamında her türlü desteği kendilerine sunmak içiz hazırız.

Duygu Hanım’ a bu güzel bilgilendirmeler için teşekkür ediyorum ve iletişim bilgilerini yazımın sonuna iliştiriyorum. Eğer sizin de yenilikçi bir girişim fikriniz varsa durmayın ve hemen harekete geçin! Çünkü GARAJ’ da fikrinizi desteklemek için sizleri bekleyen bir sürü destekçiniz var!

İletişim: Duygu Berberoğlu - TOBB ETÜ Teknoloji Transfer Ofisi, Girişimcilik Birimi Uzmanı

E-posta: dberberoglu@etu.edu.tr

Web: http://tto.etu.edu.tr/

Röportaj: İpek Aksel - Gazete ETÜ