Göçmenler, Entegrasyon ve Avrupa Birliği Kamuoyu Araştırmaları Çalıştayı

TOBB ETÜ Siyaset Bilimi Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Cengiz Erişen ve İzmir Ekonomi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Çiğdem Kentmen’in Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) desteğiyle 11 Mart 2016’da bir çalıştay gerçekleştirmiştir. Çalıştaya, Amsterdam Üniversitesi’nden Rachid Azrout, Hacettepe Üniversitesi’nden Elif Erişen, Amsterdam Vrije Üniversitesi’nden André Krouwel, Radboud Üniversitesi’nden Marcel Lubbers ve Zürih Üniversitesi’nden Marco Steenbergen katıldı.

Çalıştay’da; Suriyeli göçmenlerin Avrupa Birliği (AB) sınırlarını geçmek için canlarını tehlikeye attıkları, Charlie Hebdo ve Kasım 2016’daki Paris saldırılarının gerçekleştiği ve Patriotic Europeans Against the Islamization of the West (PEGIDA) gibi Müslüman karşıtı hareketlerin Avrupa’da yükseldiği bu hassas dönemde, AB kamuoyunun Müslümanlar ve göçmenlere yönelik tutumlarını ve bu durumun AB entegrasyon politikalarına etkilerini ele alan çalışmalar paylaşıldı.

Çalıştay’da, AB’de yapılan farklı kamuoyu anketlerinin sonuçları açıklandı ve tartışıldı. Örneğin, Rachid Azrout’un çalışması, AB vatandaşlarının bütün göçmenlere aynı şekilde yaklaşmadıkları, örneğin Hollanda’lıların Polonya ve Türkiye’den gelmiş göçmenlere yönelik farklı tehdit algılarına sahip olduğunu göstermiştir. Polonya’lı göçmenlerin Hollanda vatandaşları tarafından daha çok “ekonomik tehdit” olarak algılandıkları, Türkiye’li göçmenlerin ise “ortak kimliğe tehdit” olarak algılandıkları bulunmuştur. Marco Steengerben ise, İngiltere’de yürütülen kamuoyu araştırmalarından yola çıkarak İslam’ı İngiliz kültürüne tehdit olarak gören vatandaşların AB entegrasyonuna da karşı olduğunu ortaya koyan bir çalışmasını paylaştı. Özellikle otoriter kişiliğe sahip ve sağ ideolojiden kişilerin, göçmenleri ülke kültürüne tehdit olarak gördüklerinin altı çizilirken, ulusal kimliğe bağlılık ve göçmenlerce etnik kimliğe yapılan tehditlerin sağ partilere verilen oyu arttırdığı vurgulandı. Kasım 2015 Paris saldırıları sonrasında  yapılan anket çalışmaları da Müslüman göçmenlerin Avrupa’da siyasi ve sosyal tehdit algısını arttırdığını sunulan çalışmalar gösterilmiştir. Buna karşı, Avrupa’da yaşayan göçmenlerin kendi kimlikleri hor görüldükçe daha fazla Avrupa kimliklerine sarıldıkları ve sahiplendikleri  de çalıştay katılımcılarının araştırmalarında ortaya çıkan ve dikkat çeken bulgulardan biri olmuştur.

Çalıştayda sunulan makaleler birleştirilerek akademik bir dergide özel sayı olarak yayımlanacaktır.